Piołun – właściwości i zastosowanie

Piołun, nazywany także pańskim zielem lub psią rutą, charakteryzuje się gorzkim smakiem i to właśnie z nim najbardziej go kojarzymy. Jest to jednak roślina, która od stuleci wykorzystywana jest w medycynie naturalnej. Możemy ją spotkać w różnych miejscach świata, a w Polsce okres jej kwitnięcia przypada na drugą połowę kwietnia. Piołun charakteryzuje się wieloma właściwościami zdrowotnymi, jest także powszechnie wykorzystywany w przemyśle alkoholowym. Czym charakteryzuje się ta ciekawa roślina, czy warto ją stosować i jak działa na nasz organizm?

Piołun – właściwości i działanie

Charakterystyczny gorzki smak piołunu wynika z zawartych w roślinie składników, między innymi gorzkich glikozydów, kumaryny, garbników, kwasów organicznych, olejków eterycznych i tujonu. To właśnie głównie ta gorycz nadaje psiej rucie tak wielu właściwości zdrowotnych. Nalewki i napary z piołunu stosowane są wśród niejadków i mają na celu poprawę apetytu. Bylica piołun znana jest ze swoich właściwości antyoksydacyjnych i odkażających. Jest skuteczna w walce z pasożytami, działa bakteriobójczo i przeciwskurczowo. Wykazuje właściwości żółciopędne i przeciwzapalne.

Napary z piołunu można pić w przypadku problemów z trawieniem. Radzą sobie ze wzdęciami i niestrawnością, stosowane są także w nieżycie żołądka. Zawarte w roślinie substancje wspomagają pracę wątroby, oczyszczając ją.

Piołun wykorzystywany jest w walce z kobiecymi dolegliwościami, przede wszystkim w celu uregulowania cyklu menstruacyjnego. Olejki z piołunu można stosować także zewnętrznie, w postaci okładów w celu walki ze świerzbem lub wszawicą, a także, aby ułatwić oddychanie przy uporczywym kaszlu.

Warto wiedzieć:

Jak wygląda piołun?

Bylica piołun to dość wysoka roślina, tworząca wiele rozetek liściowych położonych jedna obok drugiej. Następnie wyrastają z niej drewniejące łodygi kwiatostanowe o średnicy ok. 2-4 mm, które od lipca do września pokryte są drobnymi koszyczkami kwiatów. Kwiatostan ma kolor żółty i charakteryzuje się kulistym kształtem. Koszyczki piołunu mają tendencję do zwieszania się.

Liście piołunu wyróżniają się lekko szarym kolorem. Po ich obu stronach znajdują się włoski. Liście odziomkowe i liście łodygowe różnią się między sobą kształtem. Pierwsze są duże, mają pierzastosieczną blaszkę i są osadzone na ogonkach. Liście łodygowe są proste i białobrzegie.

Bylica piołun – zastosowanie

Piołun najczęściej stosowany jest w dolegliwościach trawiennych oraz schorzeniach układu pokarmowego. Preparaty z piołunem są skuteczne w przypadku uczucia pełności w żołądku, zgagi, wzdęć czy braku apetytu. Psia ruta stosowana jest nie tylko przy lekkich dolegliwościach, ale także w przypadku cięższych schorzeń, takich jak:

• zaburzenia funkcjonowania wątroby i woreczka żółciowego,
• upośledzenia odprowadzania żółci do jelita.

Ważne:

Świetnym lekarstwem na trawienie jest piołunówka – gorzka mikstura, która zlikwiduje uczucie ciężkości w żołądku. Choć nie należy do trunków smacznych – jest dość gorzka – doskonale stymuluje wydzielanie soków żołądkowych.

Przepis na piołunówkę

Skład:

• 50 gramów wysuszonego i rozdrobnionego ziela piołunu;
• 100 ml spirytusu (70%);
• 1 litr wytrawnego wina.

Ziele piołunu zalewany spirytusem i odstawiamy na 24 godziny. Dolewamy wino i odstawiamy w ciepłe miejsce na tydzień. Następnie należy przecedzić i przefiltrować. Miksturę przelewamy do butelek, najlepiej z ciemnego szkła (pod wpływem światła piołunówka może zbrązowieć).

Można również wykonać wersję słodką:

• 60-70 gramów młodych pędów piołunu;
• 1,5 kg cukru;
• 1,5 litra wody;
• 2 litry spirytusu (96%).

Wodę zagotować i połączyć z cukrem, aż powstanie syrop. Gorącym syropem zalewamy piołun i odstawiamy do przestudzenia. Dodajemy spirytus, całość mieszamy, przefiltrowujemy i odstawiamy w ciemne miejsce na okres ok. 4-5 miesięcy.

Piołun stosowany jest także w przypadku innych problemów.

Piołun na pasożyty

Odwary i napary z piołunu często wykorzystywane są do przygotowywania lewatyw. Ich działanie odkażające i odrobaczające pozwala na pozbycie się niektórych pasożytów, między innymi: glisty ludzkiej, nicieni czy owsików. Piołun jest częstym składnikiem aptecznych preparatów na pasożyty.

Piołun na świąd i rany

Zewnętrznie piołun można stosować w celu złagodzenia świądu w przypadku świerzbu, a także jako środek odkażający na różnego rodzaju rany i owrzodzenia.

Piołun na reumatyzm

Lecznicze okłady z ziela byliny łagodzą dolegliwości związane z reumatycznym zapaleniem stawów oraz innymi chorobami narządów ruchu.

Piołun na kaszel

Olejek piołunowy wmasowany w klatkę piersiową pomaga poradzić sobie w przypadku uciążliwego kaszlu i przeziębienia. Stosowany jest także przy atakach astmy.

Piołun – przeciwwskazania do stosowania

Pomimo wielu właściwości zdrowotnych, piołun nie jest rośliną, którą można stosować bez zahamowań. Zanim wprowadzimy piołun do diety, musimy poznać jeden z jego składników – wspomniany wcześniej tujon – organiczny związek chemiczny, nierozpuszczalny w wodzie.

Badania wykazały, że duże dawki tujonu mogą być bardzo toksyczne dla ludzkiego organizmu. Dzieje się tak przez to, że tujon oddziałuje pobudzająco na korę mózgową, co może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia.

Najczęstsze skutki uboczne wynikające z przedawkowania tujonu, to:

• stany psychotyczne;
• nadmierna pobudliwość nerwowa;
• niepokój ruchowy;
• napady drgawkowe;
• wzrost ciśnienia krwi.

Na szczęście w większości sklepów medycznych i aptek, piołun sprzedawany jest bez szkodliwego tujonu, a więc stanowi produkt bezpieczny do stosowania.

Mimo tego, piołunu w dalszym ciągu nie powinny przyjmować:

• kobiety w ciąży;
• matki karmiące;
• dzieci;
• osoby cierpiące na wrzody żołądka i dwunastnicy;
• osoby z hemoroidami.

Podobne artykuły:

• Imbir – właściwości i zastosowanie w diecie na odporność
• MSM –charakterystyka, właściwości, zastosowanie i dawkowanie
• Babka płesznik — właściwości, dawkowanie, jak stosować
• Różnorodne zastosowanie kozieradki
• Nanosrebro – zastosowanie i właściwości lecznicze